Phân quyền trong lĩnh vực báo chí, xuất bản
Theo Nghị định này, UBND cấp tỉnh được giao thực hiện nhiều thẩm quyền liên quan đến quản lý hoạt động báo chí. Cụ thể, cấp tỉnh chấp thuận việc thay đổi nội dung ghi trên giấy phép hoạt động báo in, báo điện tử, tạp chí in và tạp chí điện tử đối với cơ quan báo chí địa phương. UBND cấp tỉnh cũng có thẩm quyền cấp giấy phép xuất bản thêm ấn phẩm báo chí, phụ trương, đặc san và điều chỉnh các nội dung giấy phép liên quan.
Ngoài ra, việc tiếp nhận đăng ký danh mục báo chí nhập khẩu, cấp phép thành lập văn phòng đại diện tại Việt Nam của nhà xuất bản nước ngoài, tổ chức phát hành xuất bản phẩm nước ngoài, cấp phép xuất bản tài liệu không kinh doanh của tổ chức trong nước và nước ngoài… cũng thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh.
UBND cấp tỉnh là cơ quan tiếp nhận đăng ký hoạt động phát hành xuất bản phẩm của các cơ sở có trụ sở hoặc chi nhánh tại từ hai tỉnh trở lên và cấp giấy phép tổ chức triển lãm, hội chợ xuất bản phẩm cho tổ chức trong nước, quốc tế.
Phân quyền lĩnh vực văn hóa, thể thao
Trong lĩnh vực di sản, UBND cấp tỉnh được đề xuất việc lập hồ sơ đề nghị UNESCO hỗ trợ bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, trình Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định. Các thư viện cấp tỉnh và thư viện chuyên ngành ở trung ương do UBND cấp tỉnh tiếp nhận thông báo thành lập, sáp nhập, giải thể hoặc chấm dứt hoạt động.
Đối với hoạt động thể dục, thể thao, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ quyết định việc tổ chức Hội khỏe Phù Đổng toàn quốc cho học sinh. Đại hội thể thao toàn quốc do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định tổ chức theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thể dục, Thể thao.
Phân quyền lĩnh vực du lịch
UBND cấp tỉnh có trách nhiệm quản lý, phát triển các khu du lịch địa phương. Riêng việc công nhận khu du lịch nằm trên địa bàn từ hai tỉnh trở lên sẽ do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định theo quy định tại Luật Du lịch.
Ngoài ra, việc cho phép thành lập Văn phòng đại diện tại Việt Nam của cơ quan du lịch nước ngoài, tổ chức du lịch quốc tế và khu vực cũng thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Tăng cường hiệu quả quản lý, tạo thuận lợi cho địa phương
Việc ban hành Nghị định số 138/2025/NĐ-CP không chỉ làm rõ ranh giới trách nhiệm giữa trung ương và địa phương mà còn thúc đẩy hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch. Phân quyền, phân cấp rõ ràng sẽ giúp địa phương chủ động, linh hoạt hơn trong giải quyết thủ tục hành chính, tổ chức sự kiện, triển khai chính sách phát triển phù hợp điều kiện từng vùng miền. Đây là một phần trong nỗ lực đẩy mạnh cải cách hành chính và phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa - xã hội tại cơ sở./.
